ท่ามกลางสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนไป มนุษย์ต่างต้องเผชิญกับปัญหาและความท้าทายด้านความไม่สมดุลของโลก ทั้ง สัตว์ และสิ่งแวดล้อมต่างก็ได้รับผลกระทบตามไปด้วย ทั้งการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ การสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ ไปจนถึงปัญหาสุขภาพกายและจิต สถิติการฆ่าตัวตาย อาชญากรรม ความเหลื่อมล้ำทางสังคม การเหยียดเชื้อชาติ จากการย้ายถิ่นฐาน ความเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ หนังสือ “Sustainnovation” เล่มนี้ จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างความตระหนักรู้ในการพัฒนาองค์ความรู้ด้านนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน เพื่อให้เข้าใจถึงความหมายของความยั่งยืนในมิติต่างๆ ตลอดจนความสำคัญของแนวคิด โดยแบ่งปันความรู้จากการวิจัยและตัวอย่างของนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน และเปิดมุมมองด้าน Sustainnovation โดย 10 กูรูจากสาขาวิชาต่างๆ อาทิ นักวิทยาศาสตร์ นักออกแบบ สถาปนิก วิศวกร บุคลากรทางการแพทย์ นักพัฒนาสิ่งแวดล้อม นักเศรษฐศาสตร์ นักวิจัย ฯลฯ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการพัฒนาและต่อยอดแนวคิดนวัตกรรมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของทุกสิ่งในอนาคต ที่ไม่เพียงมุ่งเน้นไปที่การตอบสนองความต้องการของมนุษย์หรือการออกแบบที่สวยงามเท่านั้น แต่ต้องตอบโจทย์ในด้านการแก้ไขปัญหาในรูปแบบต่างๆ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อมและความไม่สมดุลของโลก เพื่อการสร้างความยั่งยืนสำหรับคนรุ่นถัดไป ความหลากหลายทางชีวภาพ และโลกใบนี้อย่างยั่งยืน

RISC มุ่งหวังว่า หนังสือ “Sustainnovation” เล่มนี้ จะสามารถสร้างประโยชน์สำหรับทุกคนไม่ว่าจะเป็นกลุ่มคนระดับบุคคล ระดับเมือง ระดับประเทศ และระดับโลก เพราะทุกชีวิตล้วนมีส่วนรับผิดชอบต่อโลกใบนี้ ความรู้จากหนังสือเล่มนี้จะทำให้ทุกคนเห็นถึงความสำคัญของการสร้างนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน หรือ Sustainnovation และสามารถนำความรู้จากกระบวนการคิดวิจัยและตัวอย่างนวัตกรรมที่น่าสนใจไปต่อยอดเพื่อสร้างความยั่งยืนและความเป็นอยู่ที่ดีของมนุษย์และสรรพสิ่ง (For All Well-Being)

“Sustainnovation” คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร

คำว่า “นวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน (Sustainnovation)” มาจาก 2 คำประสม ได้แก่ คำว่า “ความยั่งยืน (Sustainability)” และ “นวัตกรรม (Innovation)” โดยคำว่า ความยั่งยืน (Sustainability) ยังมีความหมายที่แตกต่างกันผ่านมุมมองต่างๆ เช่น ความยั่งยืนด้านสังคม ด้านสิ่งแวดล้อม และด้านเศรษฐกิจ โดยทุกมุมมองล้วนมีเป้าหมายในการสร้างความอยู่ดีมีสุข (Well-being) ไม่เพียงแค่มนุษย์เราเท่านั้น แต่รวมถึงสิ่งแวดล้อมและโลกของเรา ดังนั้น การนำองค์ประกอบด้านนวัตกรรม (Innovation) มาประยุกต์ใช้การสร้างความยั่งยืนในทุกมิติ จึงมีความสำคัญและสามารถร่วมสร้างแรงผลักดันให้เกิดความยั่งยืนในโลกใบนี้ได้อย่างเป็นรูปธรรม ผ่านการศึกษา การพัฒนาองค์ความรู้ด้านนวัตกรรม และการประยุกต์ใช้จริงในทุกภาคส่วน และมีประสิทธิผลจริงทั้งในระดับบุคคล ชุมชน สังคม เมือง และประเทศ

โดยศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน (RISC) ให้ความหมายและวางจุดมุ่งหมายของคำว่า Sustainnovation คือการผนวกกันของความคิดระหว่าง Sustainability กับ Innovation โดย Sustainability หรือความยั่งยืน คือการสร้างความสมดุลระหว่างความต้องการต่างๆ ของเรากับระบบนิเวศ สังคมและวัฒนธรรม และการเติบโตทางเศรษฐกิจ ส่วน Innovation หรือ นวัตกรรม จะมี 3 องค์ประกอบ คือ หนึ่งต้องใหม่ สองเกิดการใช้งานจริงแล้ว และสามคือ มีประโยชน์อย่างชัดเจนจริงๆ กล่าวคือ “Sustainnovation หมายถึงเทคโนโลยีที่มุ่งแก้ปัญหาจากการเสียสมดุลจากการพัฒนาด้านต่างๆ ของมนุษย์ ซึ่งต้องพัฒนานวัตกรรม ใช้แนวคิดใหม่ หรือสร้าง framework ใหม่ เพื่อนำไปสู่ “ความยั่งยืน หรือความอยู่รอด” (รศ. ดร. สิงห์ อินทรชูโต หัวหน้าคณะที่ปรึกษา RISC)

หนังสือ “Sustainnovation” มีเนื้อหาอะไรน่าสนใจ

หนังสือเล่มนี้ยังได้รวบรวมและจำแนกตัวอย่างนวัตกรรมจากการต่อยอดองค์ความรู้เพื่อการสร้างนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน “Sustainnovation” ให้เกิดขึ้นจริง และตัวอย่างเทรนด์ (Trend) นวัตกรรมจากทั่วโลก จำแนกออกเป็นทั้งหมด 6 หมวดดังนี้
หมวดที่ 1: สุขภาวะ (Health & Wellness) นวัตกรรมด้านสุขภาพ ที่ส่งเสริมความอยู่ดีมีสุขและคุณภาพชีวิตที่ดีด้านร่างกาย และจิตใจ
หมวดที่ 2: สิ่งแวดล้อม (Environment) นวัตกรรมที่ช่วยลดปัญหาและผลกระทบด้านต่างๆ ในสิ่งแวดล้อม เช่น ปัญหาขยะ ภาวะโลกรวน มลภาวะทางน้ำ และส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพ
หมวดที่ 3: การจัดการทรัพยากร (Resource management) นวัตกรรมที่ช่วยลดปัญหาการขาดแคลนทรัพยากร และส่งเสริมการใช้ทรัพยากรตามหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)
หมวดที่ 4: พลังงาน (Energy) นวัตกรรมด้านพลังงาน นำเสนอแนวทางการใช้พลังงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยลดปัญหาการขาดแคลนพลังงานได้ในอนาคต
หมวดที่ 5: การขนส่ง (Transportation) นวัตกรรมด้านการขนส่ง ที่ช่วยลดผลกระทบด้านมลพิษทางอากาศ ลดปัญหาขยะ ส่งเสริมกิจกรรมทางกาย (Active Mobility) ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงลดแนวโน้มของการแพร่กระจายเชื้อ
หมวดที่ 6: การบริโภคอาหาร (Food consumption) นวัตกรรมด้านการบริโภคอาหาร ที่ช่วยสร้างทางเลือกด้านอาหารที่มีความยั่งยืน รวมถึงตัวอย่างการใช้ทรัพยากรอาหารให้เกิดประโยชน์สูงสุด
เปิดมุมมองและแนวคิด “Sustainnovation” ผู้เชี่ยวชาญ 10 ท่าน

หนังสือ “Sustainnovation” ได้มีการรวบรวมแนวคิด และประสบการณ์ของนวัตกร (Sustainnovators) จากหลากหลายสาขาวิชา ได้แก่ นักวิทยาศาสตร์ นักออกแบบ สถาปนิก วิศวกร บุคลากรทางการแพทย์ นักพัฒนาสิ่งแวดล้อม นักเศรษฐศาสตร์ นักวิจัย ฯลฯ ในการอธิบายความหมายของคำว่า “Sustainnovation” หรือ “นวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน” ในมิติต่างๆ และความสำคัญของการสร้างนวัตกรรมที่ส่งเสริมความยั่งยืน เพื่อนำความคิดที่หลากหลายนี้ถอดรหัส ทำความเข้าใจการพัฒนาองค์ความรู้ และช่วยสร้างความตระหนักและผลักดันไอเดียนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืนในอนาคต